Już od wielu lat interesuje mnie kultura Indii. Uwielbiam czytać opowiadające o niej książki oraz oglądać filmy pokazujące złożoność Kraju Kontrastów. Kiedy zobaczyłam w internecie okładkę Bezdomnego Ptaka, wiedziałam, że muszę to przeczytać. Miałam wobec niej ogromne oczekiwania - w końcu zdobyła wiele prestiżowych nagród literackich. Jakie były moje wrażenia?
Koli to 13-letnia Hinduska. Pochodzi z niebogatej rodziny. Mimo młodego wieku rodzice postanawiają więc zaaranżować jej małżeństwo. W dzień ślubu okazuje się jednak, że jej mąż jest ciężko chory. Nie pozostało mu już wiele dni życia. Dziewczyna boi się tego, co stanie się z nią, kiedy zostanie wdową. Rodzice męża nie traktują jej dobrze. Jest dla nich jedynie dodatkową parą rąk do pracy i osobą do wykarmienia. Jak poradzi sobie Koli po śmierci Hariego?
Bezdomny ptak to książka krótka. Liczy sobie nieco ponad 150 stron, a jej czcionka jest dość duża. To nowela napisana bardzo prostym językiem, pozbawiona epitetów, metafor, opisów przyrody i dodatkowych wątków. Główną osią jest historia Koli opowiadana przez nią samą, jej droga od zamążpójścia, przez zostanie wdową, aż do odnalezienia swojego "domu", miejsca, w którym może pozostać. Bohaterka-narratorka to tytułowy "Bezdomny ptak".
Gloria Whelan przedstawia hinduskie tradycje dotyczące kobiet na przykładzie Koli. Pokazuje niesprawiedliwość i surowość obowiązujących Hinduski zasad. Śmierć męża oznacza dla trzynastolatki życie wdowy. Noszenie do jego końca białego prostego sari, mieszkanie pośród innych wdów i niemożność ponownego wyjścia za mąż. Dla nastolatki to z pewnością ciężkie - w końcu w tak młodym wieku musi nauczyć się żyć na własną rękę, z dala od rodziny i z niewielkimi szansami na szczęśliwe życie. Koli mimo wszystko pozostaje silna. Próbuje poradzić sobie w nowej "roli". Nie jest łatwowierna i twardo stąpa po ziemi.
Kultura Indii jest zupełnie różna od naszej. Większość rodzin nadal nie odeszła od tradycji aranżowania małżeństw. Dziewczynki przygotowywane są do ślubu zgodnie z zasadą "Najpierw ślub, miłość przyjdzie z czasem". Często muszą poślubić mężczyzn starszych lub takich, z którymi nie mają nic wspólnego. Nie ma tam marzeń o odnajdywaniu prawdziwej miłości i braterstwie dusz, a nawet jeśli, zazwyczaj muszą pozostać jedynie marzeniami. Rzeczywistość ofiarowuje im coś zupełnie innego. Różni się również sposób traktowania kobiet. Pozostają w cieniu mężczyzn, muszą zgadzać się z ich zdaniem.
Choć autorka w świetny sposób ukazała panujące w Indiach zwyczaje dotyczące kobiet, małżeństw i wdów, w książce (mimo że z założenia gatunku tak właśnie powinno być) brakowało mi opisów samego kraju. Pojawiło się ich zaledwie kilka, nie pozwoliły na pełne odczucie klimatu zatłoczonych, pełnych kontrastów Indii. Mimo wszystko Bezdomny ptak to poruszająca historia nastoletniej wdowy, opowieść z przewrotnym zakończeniem, pełnym nadziei na lepsze życie tamtejszych kobiet. I chyba właśnie tym zakończeniem, łamiącym pewne zasady i tradycje, zdobyła tak wiele nagród.
Tytuł: Bezdomny ptak
Tytuł oryginału: Homeless Bird
Autor: Gloria Whelan
Ilość stron: 169
Wydawnictwo: Dwie Siostry
Za możliwość przeczytania książki dziękuję wydawnictwu Dwie Siostry
Bardzo ciekawa. Szkoda, że mało opisów Indii. Nie miałam pojęcia, że w Indiach wdową zostaje się do końca życia.
OdpowiedzUsuńTa recenzja uświadomiła mi, że nie czytałam jeszcze żadnej książki, której akcja działaby się w Indiach. Muszę to koniecznie zmienić. Chociaż nie wiem, czy zaczynać od tej, bo chyba za bardzo bym ją przeżywała.
OdpowiedzUsuńW sumie mimo że temat tej książki jest ciężki, nie przytłacza. A powieści o Indiach polecam! M.in. Tygrysie wzgórza są piękną powieścią, ale pojawiają się tam wątki pełne brutalności i bardzo oddziałujące na emocje, więc na początek poleciłabym właśnie Bezdomnego ptaka :)
Usuń